DZIAŁ VII Statutu
System doradztwa zawodowego

Rozdział 1
Założenia programowe

§1. 1. Wewnątrzszkolny system doradztwa zawodowego ma na celu koordynację działań podejmowanych w szkole w celu przygotowania uczniów do wyboru kierunku kształcenia i zawodu.

2. Podejmowane działania mają pomóc uczniom w rozpoznawaniu zainteresowań i zdolności, zdobywaniu informacji o zawodach i pogłębianiu wiedzy na temat otaczającej ich rzeczywistości społecznej. w przyszłości ma to ułatwić młodemu człowiekowi podejmowanie bardzo ważnych wyborów edukacyjnych i zawodowych, tak aby te wybory były dokonywane świadomie, zgodnie z predyspozycjami i zainteresowaniami.

3. Planowanie własnej drogi edukacyjno-zawodowej jest procesem długotrwałym. Już na poziomie szkoły podstawowej należy wdrażać uczniom poczucie odpowiedzialności za własną przyszłość, uczyć myślenia perspektywicznego i umiejętności planowania, a w klasach VII-VIII i w klasach gimnazjalnych, należy organizować zajęcia związane z wyborem kształcenia i kariery zawodowej.

4. Decyzja dotycząca wyboru przyszłej szkoły ponadpodstawowej i zawodu, żeby była trafną, wymaga pomocy ze strony wielu osób i instytucji, między innymi szkoły i rodziców.

5. Planowane zadania i treści przekazywane na lekcjach wychowawczych oraz w edukacjach przedmiotowych w klasach I-VI, mają za zadanie rozbudzać ciekawość poznawczą dzieci oraz motywację do nauki, kształtować umiejętności i postawy do naturalnej w tym wieku aktywności dzieci, umożliwiać poznawanie interesujących dzieci zawodów, kształtować gotowość do wyborów edukacyjnych, np. drugiego języka, rodzaju zajęć technicznych, wyboru kółek zainteresowań, wyboru lektur i czasopism.

6. System określa zadania osób uczestniczących w jego realizacji, czas i miejsce realizacji, oczekiwane efekty i metody pracy.

7. Głównym celem systemu jest pomoc w rozpoznawaniu indywidualnych możliwości, zainteresowań, uzdolnień i predyspozycji uczniów ważnych przy dokonywaniu w przyszłości wyborów edukacyjnych i zawodowych.

8. Cele szczegółowe:

1)    w klasach I-IV szkoły podstawowej:

a)      wyjaśnienie znaczenia pracy w życiu człowieka,

b)      zapoznanie uczniów z różnorodnością zawodów, jakie człowiek może wykonywać,

c)      uruchomienie kreatywności uczniów na temat swojej przyszłości,

d)      zapoznanie uczniów ze znaczeniem własnych zainteresowań i predyspozycji w wyborze właściwego zawodu,

e)      poszukiwanie przez uczniów odpowiedzi na pytanie: jakie są moje możliwości, uzdolnienia, umiejętności, cechy osobowości, stan zdrowia

f)       rozwijanie umiejętności oceny swoich możliwości;

2)   w klasach VI-VIII szkoły podstawowej:

a)      odkrywanie i rozwijanie świadomości zawodowej uczniów, planowanie drogi edukacyjno-zawodowej na każdym etapie edukacji,

b)      motywowanie uczniów do podejmowania dyskusji i refleksji nad wyborem przyszłej szkoły i zawodu,

c)      rozbudzanie aspiracji zawodowych i motywowanie do działania,

d)      wdrażanie uczniów do samopoznania,

e)      wyzwalanie wewnętrznego potencjału uczniów,

f)       kształcenie umiejętności analizy swoich mocnych i słabych stron,

g)      rozwijanie umiejętności pracy zespołowej i współdziałania w grupie,

h)      wyrabianie szacunku dla samego siebie,

i)        poznanie możliwych form zatrudnienia,

j)        poznanie lokalnego rynku pracy,

k)      poznanie możliwości dalszego kształcenia i doskonalenia zawodowego,

l)        poznawanie struktury i warunków przyjęć do szkół ponadpodstawowych,

m)   diagnoza preferencji i zainteresowań zawodowych,

n)      poznawanie różnych zawodów,

o)      udzielanie pomocy psychologiczno-pedagogicznej.

9. Główne zadania szkoły w zakresie doradztwa zawodowego:

1)    wspieranie uczniów w planowaniu ścieżki edukacyjno-zawodowej;

2)    wspieranie rodziców i nauczycieli w działaniach doradczych na rzecz młodzieży;

3)    rozpoznawanie zapotrzebowania uczniów na informacje dotyczące edukacji i kariery;

4)    gromadzenie, aktualizowanie i udostępnianie informacji edukacyjnych i zawodowych;

5)    udzielanie indywidualnych porad uczniom i rodzicom;

6)    prowadzenie grupowych zajęć aktywizujących, wspierających uczniów w świadomym wyborze szkoły;

7)    wspieranie działań szkoły, mających na celu optymalny rozwój edukacyjny i zawodowy uczniów;

8)    współpraca z instytucjami wspierającymi realizację wewnętrznego systemu doradztwa zawodowego;

9)    w zakresie współpracy z rodzicami:

a)      podnoszenie umiejętności komunikowania się ze swoimi dziećmi,

b)      doskonalenie umiejętności wychowawczych,

c)      przedstawianie aktualnej oferty edukacyjnej szkół ponadpodstawowych,

d)      indywidualne spotkania z rodzicami, którzy zgłaszają potrzebę doradztwa zawodowego.

Rozdział 2
Sposoby realizacji działań doradczych

§2. 1. Działania z zakresu doradztwa zawodowego realizowane są w formach:

1)    zajęć grupowych w klasach VII -VIII ze szkolnym doradcą, w wymiarze 10 godzin w jednym roku szkolnym;

2)    pogadanki, warsztaty, projekcja filmów edukacyjnych, prezentacje realizowane na godzinach wychowawczych;

3)    spotkania z przedstawicielami wybranych zawodów;

4)    wycieczki zawodoznawcze do zakładów pracy i instytucji kształcących;

5)    konkursy;

6)    udzielanie informacji w zakresie wyboru kierunku dalszego kształcenia zawodu i planowania dalszej kariery zawodowej;

7)    udzielanie indywidualnych porad i konsultacji dla uczniów, rodziców i nauczycieli,

8)    giełdy szkół ponadpodstawowych;

9)    obserwacja zajęć praktycznych w szkołach zawodowych;

10) praca z komputerem – śledzenie danych statystycznych, korzystanie z zasobów Krajowego Ośrodka Wspierania Edukacji Zawodowej;

11) zakładka informacyjna na stronie internetowej szkoły (np. broszury dla rodziców, broszury dla uczniów);

12) wywiady i spotkania z absolwentami.

2. Poradnictwozawodowe w ramach pracy z uczniami obejmuje:

1)    pomoc w wyborze szkoły ponadpodstawowej;

2)    poznawanie siebie, zawodów;

3)    analizę rynku pracy i możliwości zatrudnienia;

4)    indywidualna pracę z uczniami mającymi problemy z wyborem szkoły;

5)    pomoc w planowaniu rozwoju zawodowego;

6)    konfrontowanie samooceny uczniów z wymaganiami szkół i zawodów;

7)    przygotowanie do samodzielności w trudnych sytuacjach życiowych.

§3. Zadania szkolnego doradcy zawodowego:

1)    systematyczne diagnozowanie zapotrzebowania uczniów na informacje i pomoc w planowaniu kształcenia i kariery zawodowej;

2)    gromadzenie, aktualizacja i udostępnianie informacji edukacyjnych i zawodowych właściwych dla danego poziomu i kierunku kształcenia;

3)    wskazywanie osobom zainteresowanym (młodzieży, rodzicom, nauczycielom) źródeł dodatkowej, rzetelnej informacji na poziomie regionalnym, ogólnokrajowym, europejskim i światowym na temat:

a)   rynku pracy,

b)   trendów rozwojowych w świecie zawodów i zatrudnienia,

c)    możliwości wykorzystania posiadanych uzdolnień i talentów w różnych obszarach świata pracy,

d)   instytucji i organizacji wspierających funkcjonowanie osób niepełnosprawnych w życiu codziennym i zawodowym,

e)   alternatywnych możliwości kształcenia dla młodzieży z problemami emocjonalnymi i niedostosowaniem społecznym,

f)     programów edukacyjnych Unii Europejskiej,

g)    porównywalności dyplomów i certyfikatów zawodowych,

4)    udzielanie indywidualnych porad edukacyjnych i zawodowych uczniom i ich rodzicom;

5)    prowadzenie grupowych zajęć aktywizujących, przygotowujących uczniów do świadomego planowania kariery i podjęcia roli zawodowej;

6)    kierowanie, w sprawach trudnych, do specjalistów: doradców zawodowych w poradniach psychologiczno-pedagogicznych i urzędach pracy, lekarzy itp.;

7)     koordynowanie działalności informacyjno-doradczej szkoły;

8)     wspieranie rodziców i nauczycieli w działaniach doradczych, poprzez organizowanie spotkań szkoleniowo-informacyjnych, udostępnianie im informacji i materiałów do pracy z uczniami itp.;

9)    współpraca z radą pedagogiczną w zakresie:

a)    tworzenia i zapewnienia ciągłości działań wewnątrzszkolnego systemu doradztwa, zgodnie ze statutem szkoły,

b)    realizacji zadań z zakresu przygotowania uczniów do wyboru drogi zawodowej, zawartych w programie wychowawczym szkoły;

10) systematyczne podnoszenie własnych kwalifikacji;

11) wzbogacanie warsztatu pracy o nowoczesne środki przekazu informacji (internet, CD, wideo itp.) oraz udostępnianie ich osobom zainteresowanym;

12) współpraca z instytucjami wspierającymi wewnątrzszkolny system doradztwa: kuratoria oświaty, centra informacji i planowania kariery zawodowej, poradnie psychologiczno-pedagogiczne, powiatowe urzędy pracy, wojewódzkie komendy OHP, zakłady doskonalenia zawodowego, izby rzemieślnicze i małej przedsiębiorczości, organizacje zrzeszające pracodawców itp.;

13) stworzenie zakładki na stronie internetowej szkoły z treściami z zakresu doradztwa zawodowego (zamieszczanie broszur dla uczniów i rodziców, bieżących informacji o rynku pracy, materiałów poradnikowych dla uczniów i rodziców, linków do stron związanych z doradztwem zawodowym).

Rozdział 3
Osoby odpowiedzialne i zakres ich odpowiedzialności

§4. 1. Działania z zakresu doradztwa zawodowo-edukacyjnego realizowane są przez:

1)    wychowawców;

2)    nauczycieli przedmiotu;

3)    pedagoga szkolnego;

4)    bibliotekarzy;

5)    szkolnego lidera doradztwa zawodowego;

6)    pracowników instytucji wspierających doradczą działalność szkoły (np. poradni psychologiczno-pedagogicznej, powiatowego urzędu pracy, mobilnego centrum informacji zawodowej);

7)    rodziców lub osoby zaproszone, prezentujące praktyczne aspekty dokonywania wyborów zawodowo-edukacyjnych.

2. Odbiorcami działań z zakresu doradztwa zawodowo-edukacyjnego są uczniowie Szkoły Podstawowej w Świętoniowej oraz ich rodzice.

3. Zakres odpowiedzialności nauczycieli i wychowawców:

1)    rady pedagogicznej, pracowników instytucji wspierających działania doradcze:

a)      utworzenie i zapewnienie ciągłości działania wewnątrzszkolnego systemu doradztwa zawodowego, zgodnie z systemem doradztwa zawodowego i planu pracy na każdy rok szkolny,

b)      realizacja działań z zakresu przygotowania ucznia do wyboru drogi edukacyjno-zawodowej;

2)    w klasach I-III:

a)      prowadzenie z uczniami zajęć psychoedukacyjnych, rozmów indywidualnych celem rozpoznania przez uczniów znaczenia zmiany w życiu, sposobów radzenia sobie ze stresem, roli motywacji oraz umiejętności współpracy,

b)      zaprezentowanie rodzicom założeń pracy informacyjno-doradczej na rzecz uczniów;

3)    w klasach IV-VIII:

a)      zapoznanie uczniów z różnymi rodzajami ludzkiej działalności zawodowej,

b)      prowadzenie z uczniami zajęć psychoedukacyjnych dotyczących samopoznania, samoakceptacji, rozpoznawania swoich mocnych i słabych stron,

c)      prowadzenie indywidualnej pracy z uczniami, którzy mogą mieć problemy z wyborem szkoły i zawodu,

d)      podejmowanie wstępnych decyzji przez uczniów,

e)      prowadzenie zajęć psychoedukacyjnych dotyczących podejmowania decyzji edukacyjnych i zawodowych,

f)       prowadzenie pracy dotyczącej przekazu informacji zawodowej:

-   pogłębianie informacji o zawodach,

-   zapoznanie ze strukturą szkolnictwa ponadpodstawowego,

-   zapoznanie z ofertą edukacyjną szkolnictwa ponadpodstawowego,

g)      konfrontacja samooceny z wymaganiami szkół i zawodów,

h)      podejmowanie decyzji edukacyjnych i zawodowych,

i)        indywidualna praca z uczniami, którzy mają problemy decyzyjne, intelektualne, zdrowotne, emocjonalne, rodzinne,

j)        współpraca z poradnią psychologiczno-pedagogiczną.

Rozdział 4
Przewidywane rezultaty

§5. Przewidywanerezultaty w odniesieniu do rady pedagogicznej.

Nauczyciele:

1)    potrafią wprowadzić treści doradztwa zawodowego do swoich planów pracy;

2)    rozumieją potrzebę realizacji zadań z doradztwa zawodowego w ramach realizowania własnych planów pracy;

3)    potrafią współpracować w środowisku lokalnym na rzecz rozwoju zawodowego uczniów;

4)    poznają metody, techniki i formy prowadzenia zajęć z doradztwa zawodowego;

5)    znają zakres treści z doradztwa zawodowego realizowanych w  szkole podstawowej i gimnazjum;

6)    potrafią realizować treści zawodoznawcze na swoich lekcjach, na zebraniach z rodzicami oraz podczas spotkań indywidualnych z rodzicami.

§6. Przewidywane rezultaty w odniesieniu do uczniów.

Uczniowie:

1)    znają czynniki niezbędne do podjęcia prawidłowej decyzji wyboru zawodu;

2)    potrafią dokonać samooceny w aspekcie czynników decydujących o trafności wyboru zawodu i dalszej drogi edukacyjnej;

3)    potrafią wskazać swoje predyspozycje, słabe i mocne strony;

4)   znają świat pracy, potrafią dokonać podziału zawodów na grupy i przyporządkować siebie do odpowiedniej grupy, a także wiedzą, gdzie szukać informacji na ten temat;

5)   potrafią samodzielnie planować ścieżkę własnej kariery zawodowej i podjąć prawidłowe decyzje edukacyjne i zawodowe.

§7. Przewidywane rezultaty w odniesieniu do rodziców.

Rodzice:

1)    znają czynniki niezbędne do podjęcia prawidłowej decyzji wyboru zawodu przez swoje dziecko;

2)    rozumieją potrzebę uwzględnienia czynników: zainteresowań, uzdolnień, cech charakteru, temperamentu, stanu zdrowia, możliwości psychofizycznych, rynku pracy przy planowaniu kariery edukacyjnej i zawodowej swojego dziecka;

3)    wiedzą, gdzie szukać informacji i wsparcia w procesie wyboru drogi zawodowej dziecka;

4)    znają świat pracy i ofertę szkolnictwa ponadpodstawowego;

5)    potrafią wskazać predyspozycje, mocne i słabe strony dziecka;

6)    potrafią pomóc swoim dzieciom w podejmowaniu decyzji.

§8.  Tematykę zajęć z doradztwa zawodowego w klasach I-VIII  określa Wewnatrzszkolny system doradztwa szkolnego.